Een Ironman met een hoofdlamp en een fietspomp

Het is zondag 30 augustus 2015, kwart over 5 in de ochtend. Overal is het nog donker en stil, behalve op het terrein van de Ironman Vichy in Frankrijk. Hier wemelt het van de atleten met strakke gezichten en enorme plaktattoos met startnummers op hun armen en benen. Met een hoofdlamp op en een fietspomp in de hand wachten ruim 1600 triatleten gespannen af totdat ze eindelijk de wisselzone in mogen om zich klaar te maken voor de race.

Ze hebben allemaal hun eigen manier van voorbereiden, maar toch zie je ook verschillende ‘soorten’ triatleten. De één checkt om de haverklap z’n tas – want heb je wel alles mee? De ander keert zich helemaal in zichzelf en zit alleen maar voor zich uit te staren. Weer een ander stuitert rond en kletst iedereen de oren van z’n kop. En in de rij voor de wc staan de atleten die van tevoren altijd vier keer moeten plassen.

Om half 6 gaat de wisselzone open. Langzaam komen al die verschillende soorten triatleten naar elkaar toe en vormen één grote groep. Met één doel. De finish halen.

Pre-race

Zo’n hele triathlon van 3.8KM zwemmen, 180KM fietsen en 42.2KM lopen is niet iets wat je even doet. Het vergt maanden training, maanden waarin dat finisher shirt en die finisher medaille op je netvlies zijn gebrand. Reikhalzend heb je uitgekeken naar dit moment, maar nu je hier staat spelen soms de twijfels op. Kan ik het wel? Ga ik de finish wel halen?

Om deze en andere twijfels de mond te snoeren was ik met twee atleten afgereisd naar Vichy. Want hoe bereid je je nou het beste voor op een belangrijke wedstrijd? In het vervolg van deze blog vind je 2 tips die je kunnen helpen tijdens de voorbereiding op jouw volgende wedstrijd: ontspanning en het maken van een wedstrijdplan. En ook al gaat het hier nu over triathlon, de tips zijn van toepassing op elke sport!

3 dagen voor de wedstrijd

De dagen voor de wedstrijd stonden we op een camping in Frankrijk, in een Pipowagen. Eerst nog een paar dagen rustig aan doen voordat het wedstrijdgeweld zou losbarsten. Lekker losfietsen, boekjes lezen, goed eten, flauwe grappen maken, goede gesprekken voeren en heel veel lachen. Kortom: ontspannen.

Elke sporter ontspant op een andere manier, dus het is belangrijk om zelf te weten wat jou doet ontspannen. Ontspan jij van een warm bad? Zorg er dan voor dat je die tot je beschikking hebt. Lees jij graag Harry Potter voor de 20^e keer? Zorg dat het boek in je tas zit. Van pilates oefeningen tot truien breien – wanneer jij weet wat jou ontspant kan je dat gericht inzetten om te ontspannen in de dagen voor de wedstrijd.

Spanning is ook goed te tackelen met ontspanningsoefeningen. Deze komen in alle vormen en maten, van ademhalingsoefeningen tot specifieke fysieke ontspanningsoefeningen. Het vergt training om deze onder de knie te krijgen. Thuis op de bank ontspannen is niet zo moeilijk, maar voordat jij zo’n oefening gericht in kunt zetten om te ontspannen vlak voor de start, is training nodig. 

Dus daar zat ik dan, in een heuse Pipowagen op een camping in Frankrijk, met een volwassen kerel die de Donald Duck las en een volwassen dame die aan het kleuren was. Die avond hebben we boerwedstrijden gehouden en een uur in het gras gelegen en naar de sterren gekeken. Een en al ontspanning.

Twee dagen voor de wedstrijd

Ontspannen helpt je om relaxt een wedstrijd in te gaan en je hoofd leeg te maken, maar dat betekent niet dat je met een volledig leeg hoofd wilt starten. De volgende dag stond daarom in teken van het maken van een plan voor de wedstrijd. Het is vaak makkelijk om te bedenken wat je niét wilt tijdens zo’n wedstrijd, maar wat wil je wel? En welke doelen en gedachten gaan ervoor zorgen dat dit gaat lukken?

In een wedstrijdplan bedenk je precies wat je wilt gaan doen tijdens je wedstrijd. Niet wat je moet doen of wat je gaat proberen, maar wat jij wilt en waar je controle over hebt. Bij het maken van zo’n plan zijn meerdere mentale vaardigheden betrokken, zoals doelen stellen en zelfspraak (tegen jezelf praten). Deze mentale vaardigheden zijn heel goed te trainen. Een sportpsycholoog kan je hierbij helpen.

In de Pipowagen werden de grappen daarom tijdelijk ingewisseld voor het serieus opstellen van een wedstrijdplan. Of nou, serieus. De doelen die je uiteindelijk stelt zijn serieus, maar niet alles hoeft serieus te zijn. Voor mijn part bevat je plan de gedachte aan de hamburgers, bier en frietjes die je opwachten na de finish, zolang het jou maar motiveert om het beste uit jezelf te halen. Uiteraard zijn er richtlijnen voor een zo effectief mogelijk plan, dus dit gaat altijd in overleg. Elke sporter vindt hier zijn eigen weg in; een wedstrijdplan is heel persoonlijk.

Eén dag voor de wedstrijd

Startnummers halen, voeding klaarleggen, tasjes vullen, fiets inchecken, koolhydraten stapelen, startnummer tattoos plakken, nagels knippen, bidons vullen, kleding klaarleggen. De dag voor een hele triathlon ziet er voor de meeste atleten ongeveer hetzelfde uit. We deden nog een ontspanningsoefening, en keken en spraken het wedstrijdplan nog een keer door. Drie wekkers aan om 4:15 (je zou je maar verslapen) en vroeg naar bed. Morgen raceday!

Raceday

Een dag coachen duurt urenlang en vliegt voorbij. Tegelijk. Bij de start sta ik net zo te  zenuwpezen als de atleten zelf. De toeschouwers mogen niet zo dicht bij de zwemstart komen, en ik klim gauw over een hek en kom terecht in een stuk pal naast de start dat blijkbaar alleen is bedoeld voor VIPs. Oeps. Geheel niet intentioneel.

Zodra het startschot klinkt vlieg ik van hot naar her om de atleten waar ik kan verder te schreeuwen. Ik vlieg van het zwemparcours naar de wissel, fiets als een malle een heuvel op om de doorkomst na de eerste fietsronde te zien en race daarna weer naar beneden om bij de start van het lopen te zijn. Ik zie mijn atleten meerdere keren en schreeuw ze van alles toe. Ik zie duimpjes en er wordt teruggezwaaid en gelachen, mooi om te zien.

Maar het mooiste blijft toch de finish. Zo’n race doet iets met iemand. Na de finish worden grote stoere mannen opeens heel klein en huilen tranen met tuiten. Kleine dames worden juist heel groot en glimmen van trots. Een en al pure emotie.

Heb je je ooit afgevraagd waarom mensen ervoor kiezen om een hele triathlon te doen? Bekijk dan eens beelden van de finish. Kippenvel.

Post-raceday

Mijn atleten hebben keihard gevochten en het ontzettend goed gedaan. Ik ging erheen met als doel om deze twee sporters het beste uit zichzelf te laten halen, en dat is ze dubbel en dwars gelukt.

Komende zaterdag, 12 september, is de dag dat ik zelf mag racen. In Almere start ik dan mijn eerste halve triathlon. Ik zit volop in de voorbereiding, en kan eigenlijk niet wachten tot ik mag starten. Nu eerst een week met uiteraard veel ontspanning voor de boeg, en het maken van mijn eigen wedstrijdplan. Kom maar op met die kleurplaten en Donald Duckjes!